Trwają prace nad nowym programem regionalnym dla Warmii i Mazur na lata 2021-2027. Na realizację projektów w regionie władze krajowe zaproponowały wstępnie w projekcie Umowy Partnerstwa 1 mld 228 mln euro. Zarząd Województwa, w ramach negocjacji kontraktu programowego, wynegocjował zwiększenie tej puli o 503 mln euro.
Program będzie realizował uchwaloną w lutym 2020 r. strategię rozwoju regionu „Warmińsko Mazurskie 2030. Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego”.Priorytety Programu wynikają właśnie z tej strategii oraz z katalogu spraw, które w rozporządzeniach regulujących Politykę spójności na lata 2021-2027 zostały określone jako najważniejsze dla rozwoju Unii Europejskiej. W konsekwencji priorytety kolejnej edycji programu regionalnego będą następujące: gospodarka regionalna i cyfryzacja, efektywność energetyczna, środowisko przyrodnicze, infrastruktura transportowa, rynek pracy i zasoby ludzkie, edukacja i kompetencje, usługi społeczne, ochrona zdrowia, aktywna kultura, ekoturystyka oraz rewitalizacja obszarów miejskich.
Część przedsięwzięć realizowanych będzie poprzez znane dobrze instrumenty terytorialne, takie jak Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT-y) i Porozumienia Terytorialne.
Polityka rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego dąży do wywołania określonych zmian w przestrzeni regionu, dlatego środki Programu będą kierowane m.in. do zidentyfikowanych w strategii rozwoju Obszarów Strategicznej Interwencji. Zintegrowano tu dwa podejścia – regionalne i krajowe.
Regionalne
Obszary interwencji powstały na obszarach funkcjonalnych określonych w „Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Warmińsko-Mazurskiego”, takich jak: Obszar Funkcjonalny Olsztyna, Elbląga i Ełku, Wielkich Jezior Mazurskich, strefy przybrzeżnej czy strefy oddziaływania Kanału Elbląskiego. Drugie regionalne kryterium wyodrębnienia tych obszarów wynikało z koncepcji rozwoju województwa, zgodnie z którą warmińsko-mazurskie buduje swój potencjał tworząc i uczestnicząc w różnego rodzaju sieciach. Opierało się ono o wieloletnią współpracę partnerów i jednostek samorządu terytorialnego.
Krajowe
Obszary te zostały zidentyfikowane w „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” oraz „Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2030”. Są to miasta średniej wielkości tracące funkcje społeczno-gospodarcze oraz obszary zagrożone trwałą marginalizacją.
W opracowaniu programu regionalnego dla Warmii i Mazur aktywny udział biorą partnerzy z różnych środowisk. Już w 2019 r. powołano Grupę Roboczą ds. programu regionalnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2021-2027. W skład Grupy wchodzi 40 osób reprezentujących m.in.: instytucje otoczenia biznesu, instytucje naukowe, organizacje pozarządowe, administrację i jednostki samorządu terytorialnego. Zadaniem Grupy jest wsparcie Zarządu Województwa w przygotowywaniu projektu nowego Programu. Do tej pory odbyło się pięć spotkań tego gremium. Projekt Programu zostanie również skierowany do konsultacji społecznych.
Nareszcie znany jest budżet nowego programu regionalnego na lata 2021-2027. Zgodnie z planami Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej prześle ono projekt „Umowy Partnerstwa dla realizacji polityki spójności 2021-2027 w Polsce” Komisji Europejskiej na początku września bieżącego roku. Oznacza to, że projekt programu Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur powinien zostać przekazany Komisji na początku grudnia.